Udar mózgu to stan bezpośredniego zagrożenia życia. Dlatego leczenie oraz rehabilitacja powinny zostać rozpoczęte tak szybko, jak to możliwe. Pierwszy etap rehabilitacji rozpoczyna się jeszcze w szpitalu. Drugi etap rehabilitacji poudarowej trwa zazwyczaj od 6 tygodni do pół roku. Jednak w zależności od wieku pacjenta, rozległości zmian oraz rodzaju udaru mózgu rehabilitacja po udarze może być niezbędna nawet do końca życia.
Dlatego na pytanie: „jak długo trwa rehabilitacja po udarze?” trudno odpowiedzieć jednoznacznie. To zależy. Przyjrzyjmy się więc bliżej, jakie czynniki mogą przyczynić się do konieczności długotrwałej rehabilitacji oraz jakie jej fazy możemy wyróżnić.
Rehabilitacja po udarze w szpitalu
Rehabilitacja poudarowa powinna być rozpoczęta jak najszybciej – najlepiej już podczas pobytu pacjenta w szpitalu. Etap ten trwa zazwyczaj 2-3 tygodnie, w zależności od tego, ile czasu pacjent przebywa w placówce oraz jaki jest jego stan. W początkowym etapie leczenie opiera się głównie na zapobieganiu skutkom długotrwałego unieruchomienia. Stosuje się ćwiczenia rehabilitacyjne czynne i bierne, zabiegi fizykoterapeutyczne, masaże, a także wykorzystuje urządzenia i przyrządy do biernej stymulacji mięśni.
W przypadku, kiedy doszło do afazji, z chorym konsultuje się logopeda. W szpitalu odbywają się również zajęcia z neuropsychologiem, terapia zajęciowa, rehabilitacja ręki oraz masaże. Stosowane są również środki farmakologiczne wspierające przywrócenie funkcji neurologicznych.
Rehabilitacja poudarowa poszpitalna
W lżejszych przypadkach rehabilitacja po udarze może trwać od 6 tygodni do pół roku. W cięższych konieczne może być prowadzenie rehabilitacji do kilku lat, a nawet do końca życia.
Nie da się jednoznacznie określić, ile czasu będzie trwała rehabilitacja pacjenta po udarze – mówi specjalista z poradni neurologicznej Neuro-Care Clinic w Siemianowicach Śląskich. – Jest to zależne od rodzaju udaru, wieku pacjenta, rozległości zmian w mózgu spowodowanych udarem, a także liczbą i rodzajem chorób współtowarzyszących. Znaczenie ma również czas rozpoczęcia rehabilitacji – im szybciej, tym lepiej. Wpływ na czas powrotu do w miarę normalnego funkcjonowania jest zależny również od nastawienia pacjenta, chęci współpracy, a także poziomu komunikacji pomiędzy pacjentem a terapeutą. Również zastosowane metody terapeutyczne oraz częstotliwość ich stosowania wpływają na postępy.
Warto dodać, że objawy takie jak zaburzenia mowy, chodu i równowagi oraz niedowłady ustępują odmiennie u każdego pacjenta. W rehabilitacji poudarowej ważne jest więc planowanie celów krótkoterminowych, na przykład samodzielne założenie skarpetek. Wówczas pacjent widzi efekty szybciej, a tym samym jest bardziej skłonny do współpracy. Wyznaczenie efektów długoterminowych (na przykład ustąpienie niedowładu) często mija się z celem, ponieważ ciężko określić, kiedy i czy w ogóle objawy ustąpią całkowicie.
Skrócenie okresu rehabilitacji po udarze
Nie w każdym przypadku możliwe jest skrócenie czasu rehabilitacji poudarowej. Jednak im lepsze samopoczucie psychofizyczne chorego, tym większa szansa na skrócenie czasu niezbędnego do powrotu do zdrowia. Dlatego pacjent powinien zostać objęty opieką psychologiczną lub psychiatryczną oraz czuć, że ma wsparcie w osobach najbliższych. To bardzo ważne dla przebiegu rehabilitacji – by członkowie rodziny lub inne bliskie osoby aktywnie włączyli się w proces leczenia.
Równie ważny jest wybór odpowiedniego miejsca, w którym osoba dotknięta udarem zostanie objęta indywidualną opieką, w której na uwadze będą osobiste motywacje, zainteresowania i umiejętności chorego. Komfort psychiczny to zmniejszone ryzyko pojawienia się depresji, a także zwiększona mobilizacja. A tym samym szybszy powrót do w miarę normalnego funkcjonowania.