Wypadki wśród najmniejszych dzieci są coraz bardziej powszechne. Mając niemowlę lub sprawując nad nim opiekę, należy być niezwykle ostrożnym, ponieważ tak naprawdę wystarczy tylko chwila, aby doszło do groźnego zdarzenia. Najbardziej niebezpieczne sytuacje wśród niemowląt to zarówno zadławienie, jak i utrata przytomności. Szybka i prawidłowa reakcja nie tylko może uratować zdrowie dziecka, ale i życie. Jak odpowiednio przeprowadzić pierwszą pomoc przedmedyczną u niemowląt?
Pierwsza pomoc przedmedyczna – czym się charakteryzuje?
Pierwsza pomoc obejmuje czynności, które wykonuje osoba będąca świadkiem wypadku, a w jej środowisku znajdują się poszkodowani. Między innymi może to mieć miejsce podczas zderzenia drogowego, ale także w domu, kiedy niemowlę zakrztusi się pokarmem. W takiej sytuacji pierwsza pomoc powinno być udzielana, aż do momentu przyjazdu odpowiednich służb medycznych. Może wydawać się, że udzielanie pomocy nie jest niczym trudnym. Jednak w sytuacji zagrożenia, a co za tym idzie stresu, wykonanie czynności związanych z tzw. łańcuchem przeżycie pozostaje trudne. W związku z tym nie tylko osoby których specyfika pracy naraża ich na możliwość uczestniczenia w różnego typu wypadkach, ale również rodzice niemowląt i dzieci powinni skorzystać z możliwości uczestnictwa w specjalnych kursach pierwszej pomocy. Tak, aby być przygotowanym na udzielenie odpowiedniego wsparcia, a także znać kolejność kroków, których wykonanie podczas losowych zdarzeń będzie mieć kluczowe znaczenie. Przemyślane i prawidłowe działanie może być kluczowe dla uratowania zdrowia i życia ludzkiego.
Zakrztuszenie a zadławienie niemowlaka
W przypadku niemowląt najczęściej dochodzi do zakrztuszenia się pokarmem. Może też mieć miejsce sytuacja, kiedy dziecko nieumyślnie włoży sobie coś do buzi. Gdy widzimy, że niemowlę kaszle, otwiera buzię i pluje to właśnie objaw zakrztuszenia się. W większości sytuacji dziecko poradzi sobie samo i skutecznie wykrztusi ciało obce. Jednak, kiedy niemowlę nie jest w stanie wydać z siebie żadnego dźwięku, a jego twarz robi się blada, powikłaniem po zakrztuszeniu będzie zadławienie. Na skutek zadławienia dziecko ma całkowitą niedrożność dróg oddechowych i na tym etapie kluczowe będzie szybkie udzielenie pierwszej pomocy ze strony rodziców, opiekunów lub świadków zdarzenia.
Pierwsza pomoc przy zadławieniu
Kiedy widzimy objawy zadławienia, należy położyć niemowlę na własnym przedramieniu, głową w dół. W tej pozycji podtrzymując głowę dziecka, kładziemy kciuk lub palec wskazujący na jego żuchwie po jednej stronie, natomiast po drugiej stronie jeden lub dwa palca tej samej ręki. Nasadą nadgarstka drugiej dłoni wykonujemy 5 uderzeń w plecy między łopatkami. Po wykonaniu uderzeń należy sprawdzić, czy udało się usunąć ciało obce z dróg oddechowych dziecka, a w sytuacji, kiedy obiekt w buzi będzie widoczny, można delikatnie spróbować wyciągnąć go małym palcem. Gdy nasze działanie nie przynosi skutku, koniecznym krokiem pierwszej pomocy przedmedycznej będzie wykonanie uciśnięć klatki piersiowej. W tym przypadku odwracamy niemowlę na plecy, tak, aby jego głowa była skierowana w dół na naszym przedramieniu. Natomiast dłonią obejmujemy jego potylicę. Następnie przystępujemy do wykonania 5 uciśnięć w dolnej części mostka, około 1 cm poniżej linii międzysutkowej. Do czasu usunięcia ciała obcego z dróg oddechowych dziecka, wykonujemy na zmianę 5 uderzeń między łopatkami na przemian z uciśnięciami klatki piersiowej. Kiedy uderzenia ani uciśnięcia nie przynoszą żadnego skutku i dojdzie do utraty przytomności przez niemowlę, niezbędne okaże się wykonanie resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Poprzez oddechy ratunkowe, wtłaczamy potrzebny tlen do płuc niemowlęcia. – jak tłumaczy specjalista z firmy Petrus Trans-Med. Natomiast masaż serca, jeśli będzie wykonywany prawidłowo, ma za zadanie pompować dotlenioną krew do najważniejszych organów ciała. Może to zapobiec nie tylko uszkodzeniu niektórych narządów, ale także utrzymać niemowlę przy życiu.
Jak wykonać resuscytację u niemowlęcia?
Przede wszystkim przed przystąpieniem do resuscytacji musimy upewnić się czy dziecko rzeczywiście nie oddycha. Zazwyczaj sprawdza się to poprzez odruchowe reakcje, np. łaskoczemy niemowlę po stopie. Jeśli nie widzimy żadnych ruchów dziecka, układamy je plecami na twardym podłożu, a następnie udrażniamy drogi oddechowe. Za pomocą jednego palca unosimy brodę do pozycji neutralnej, a następnie przykładamy policzek do ust i nosa niemowlęcia, jednocześnie obserwując ruchy jego klatki piersiowej. Sprawdzanie powinno zająć około 10 sekund i jeśli nie zauważymy oddechu, należy niezwłocznie wezwać ratownictwo medyczne, a następnie przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej. RKO u niemowlaka rozpoczynamy od wykonania 5 wdechów wstępnych. Wsuwamy jedną rękę pod jego plecy lub lekko unosimy brodę, a następnie obejmując ustami nos i usta niemowlęcia wykonujemy 5 wdechów. Warto pamiętać, aby ilość wdychanego powietrza nie była zbyt duża. Przy ich wykonywaniu należy obserwować, czy klatka niemowlęcia unosi się, czyli czy prawidłowo napełnia się powietrzem. Jeśli czynności życiowe nie powróciły po wstępnych oddechach, należy przejść do masażu serca. Wykonywany jest on za pomocą 2 palców (środkowego i wskazującego) w dolnej części mostka, w miejscu powyżej połączenia łuków żebrowych. Wykonujemy 15 uciśnięć klatki piersiowej i po tym czasie przystępujemy do wykonania 2 oddechów ratowniczych. Takie działanie powinno być prowadzone do momentu przyjazdu służb ratownictwa medycznego lub do odzyskania funkcji życiowych przez dziecko.