Latanie dronem, to nie tylko fajna zabawa, ale dla niektórych jest częścią wykonywanej pracy. Nie każdy zdaje sobie sprawę, że aby używać drona zgodnie z prawem, należy spełnić kilka warunków.
Po zmianie przepisów w 2020 roku w zależności od wielkości urządzenia, aby latać dronem, należy co najmniej zarejestrować się w rządowej bazie danych, jako operator. W niektórych przypadkach trzeba nawet zrobić kurs — zdobyć licencję na drona.
Zobacz, kiedy musisz zdać egzamin, aby zdobyć uprawnienia, a kiedy latać dronem można bez dodatkowych kwalifikacji.
Co to jest dron według prawa?
Dron, to inaczej bezzałogowy statek powietrzny (BSP). Operatorów bezzałogowych systemów powietrznych obowiązują przepisy prawa oraz konieczność posiadania adekwatnej licencji na pilotowanie takiego urządzenia.
Na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego znaleźć można określenie „pilot dronów”, nie ma ono jednak nic wspólnego z definicją pilotowania ujętą w przepisach prawnych. Termin ten zarezerwowany jest dla osób, które wykonują faktyczny lot danym urządzeniem.
W przypadku dronów termin przyjęto umownie, a osoba obsługująca urządzenie zdalnie, jest operatorem.
Czy można latać dronem bez licencji?
Tak, latać dronem można bez licencji, jednak aby robić to legalnie, trzeba spełnić kilka warunków. Kategoria „otwartych lotów” wskazuje na możliwość wykonania lotu dronem, jeśli należy on do lotu niskiego ryzyka.
Mianowicie, bezzałogowym statkiem powietrznym można latać jeśli:
- waży mniej niż 250 gramów (są wyjątki, opiszemy poniżej);
- przelot następuje na wysokości do 120 metrów wysokości;
- dron nie wlatuje w miejsca ze zgromadzeniami osób postronnych (tu są pewne wyjątki, o tym też będzie niżej);
- loty wykonywane są w zasięgu wzroku;
- jeśli używasz drona zabawkowego.
Rejestracja drona w systemie Urzędu Lotnictwa Cywilnego — kiedy jest wymagana?
Jeśli posiadasz urządzenie, które bez względu na wagę (może mieć nawet poniżej 250 gramów) ma wbudowaną kamerę, to jeśli chcesz używać drona legalnie, musisz zarejestrować się w bazie dla pilotów kategorii otwartej.
Konieczność rejestracji w bazie nałożona jest w dwóch przypadkach:
- jeśli urządzenie posiada możliwość rejestracji danych (kamera);
- lub może przekazać człowiekowi energię kinetyczną przewyższającą 80 dżuli.
Po zarejestrowaniu się pilot otrzymuje numer operatora drona, który należy umieścić na urządzeniu.
Zobacz, gdzie można się zarejestrować i ile to kosztuje
Rejestracji operatora drona można dokonać na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego, pod adresem internetowym: drony.ulc.gov.pl.
Rejestracja jest bezpłatna, jednak w przypadku dronów skonstruowanych powyżej 250 gramów, istnieje konieczność przejścia szkolenia online, które kończy się testem (także w trybie online) i wskazuje na zdobycie praktycznej wiedzy.
Proste szkolenie online pilotów dronów dostępne na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego warto przejść nawet jeśli zamierzasz używać drona o wadze do 250 gramów. Dlaczego? Ponieważ w szkoleniu znajdziesz ciekawe informacje oraz normy prawne, które mogą uchronić Cię od potencjalnych kłopotów.
Latanie dronem w Polsce obwarowane jest przepisami, w związku z tym nie znając sytuacji niedozwolonych, narażasz się na mandat.
Przykład:
Loty rekreacyjne mogą być wykonywane jedynie na wolnej przestrzeni powietrznej. Nie można wlatywać do czyjegoś ogródka, okna, ani na posesję.
Urząd Lotnictwa Cywilnego — obowiązkowe szkolenie online za darmo
Po dokonaniu rejestracji na stronie urzędu można przejść do szkolenia online. Zbudowane jest ono z kilku bloków tematycznych, a przejście ich trwa około 1,5 do 2 godzin. Szkolenie kończy się testem złożonym z 40 pytań. Warunkiem zaliczenia testu jest wynik minimum 75%.
Pilot bezzałogowych statków powietrznych otrzyma podstawowe wiadomości z zakresu wykonywania określonych czynności lotniczych, a także pozna kwestie ograniczeń przestrzeni powietrznej w przypadku wykonywania operacji, przepisów lotniczych i procedur operacyjnych.
Kurs online dla pilotów dronów stanowi także merytoryczną podstawę do zdania egzaminu online dla kategorii otwartej, jako operator drona A1/A3. Trochę inne zasady obowiązują w kategorii otwartej A2 (więcej napiszemy poniżej).
Szkolenie ważne jest przez okres 5 lat. Oznacza to, że po 5 latach, należy je powtórzyć. Wyjątkiem jest posiadanie kwalifikacji UAVO.
Co to jest świadectwa kwalifikacji UAVO?
Jest to inaczej świadectwo kwalifikacji operatora bezzałogowych statków powietrznych, zgodne z przepisami UE w kategorii otwartej niskiego ryzyka. Jeśli wcześniej zdałeś egzamin, posiadasz świadectwo UAVO, możesz dokonać jego konwersji, która przesłuży uprawnienia na kolejne 5 lat.
Świadectwo dla kategorii otwartej można przedłużyć na 3 sposoby:
- listownie;
- w urzędzie;
- elektronicznie.
Uwaga:
Aby móc dokonać konwersji, wymagane jest przynajmniej jedno ważne uprawnienie dodatkowe.
Klasyfikacja dronów w kategorii otwartej
Przejdźmy do klasyfikacji dronów w kategorii otwartej, kategorii niskiego ryzyka. Bez uprzedniego zezwolenia (stosując się do innych wymogów) i egzaminów online można latać dronem w kategorii A1 i A3.
Kategoria A2 wymaga dodatkowo szkolenia praktycznego, które odbywa się w trybie samokształcenia.
Kategoria otwarta A1
Kategoria typu A1 dopuszcza używanie bezzałogowego statku powietrznego do przelotu nad osobami postronnymi, z wyłączeniem zgromadzeń osób (gdzie zagęszczenie osób uniemożliwia przemieszczanie się).
W takim przypadku drona można używać raczej do użytku prywatnego, a jeśli urządzenie ma czujnik zdolny do nagrywania, obowiązuje konieczność rejestracji pilota.
Kategoria otwarta A2
Kategoria A2 wymaga od operatora nie tylko przejścia szkolenia online zakończonego testem, ale także wykonania szkolenia praktycznego oraz zdania dodatkowego egzaminu teoretycznego.
W kategorii A2 zabrania się lotu dronem nad zgromadzeniami osób, a minimalna odległość pozioma od ludzi powinna wynosić 30 metrów. Jeśli dron posiada funkcję ograniczającą prędkość lotu, to odległość od osób postronnych może wynosić 5 metrów.
Uprawnienia kategorii A2 powinny posiadać osoby korzystające z dronów do prowadzenia działalności gospodarczej. Koszt wykonania licencji wynosi około 40 złotych.
Kategoria otwarta A3
W kategorii A3 operacje SBSP dopuszcza się w odległości minimum 150 metrów w poziomie od terenów mieszkalnych, użytkowych, przemysłowych jak i rekreacyjnych. Nie można wlatywać nad osoby i zgromadzenia.
Latanie dronem — ogólne wymagania od operatorów bezzałogowych systemów powietrznych
Od pilotów dronów wymaga się ponadto spełnienia kilku dodatkowych czynników. Aby zapewnić bezpieczeństwo sobie oraz potencjalnym osobom postronnym, operator drona kategorii otwartej podczas lotu ma obowiązek:
- Musi być całkowicie wolny od wpływu substancji psychoaktywnych, musi także czuć się dobrze, nie może być zmęczony, chory pod wpływem leków itp.
- Musi utrzymać drona w zasięgu wzroku (VLOS) oraz jednocześnie mieć pod kontrolą wizualną okolicę, aby uniknąć potencjalnej kolizji z innym obiektem lub statkiem powietrznym. Pilot drona ma obowiązek przerwać lot, jeśli zagraża on innym urządzeniom, ludziom, zwierzętom lub środowisku i mieniu (na przykład samochodom).
- Operator bezzałogowych statków powietrznych musi przestrzegać ograniczeń operacyjnych w strefach geograficznych.
- Pilot musi mieć także możliwość kontroli nad dronem poza wyjątkiem, kiedy dochodzi do utraty połączenia albo kiedy ma miejsce operacja z lotem swobodnym urządzenia.
- Właściciel ma obowiązek eksploatować urządzenie wyłącznie zgodnie z instrukcją producenta oraz zgodnie z ograniczeniami drona.
- Właściciel ma także obowiązek zastosować się do opracowanych przez operatora procedur, jeśli takowe są dostępne.
- Podczas przelotu nocą, operator ma obowiązek umieścić zielone migające światło na urządzeniu.
Minimalny wiek pilota BSP
Minimalny wiek pilota w sprawie bezzałogowych systemów powietrznych wynosi 16 lat. Wiek nie predysponuje do odbycia dodatkowego egzaminu teoretycznego prowadzonego przez wyspecjalizowane ośrodki.
Co warto wiedzieć o aplikacji DroneRadar, jeśli korzystasz z drona?
Aplikacja DroneRadar to bardzo przydatne narzędzie, jeśli chcesz odpalić swoją maszynę.
Korzystając z aplikacji, masz dostęp do danych o strefie danej przestrzeni powietrznej, a DroneRadar podpowie, gdzie można poruszać się bez przeszkód lub do kogo zgłosić się o stosowne pozwolenie.